Design for Distribution: engineeringkeuzes die DOA-kans verlagen
Dead on Arrival (DOA) is een onderschat probleem in industriële supply chains. Wanneer een onderdeel beschadigd, onbruikbaar of defect aankomt bij de klant, zijn de gevolgen groter dan vaak gedacht: verloren installatietijd, extra transportbewegingen en onnodige voorraaddruk. Onderzoek laat zien dat gemiddeld tussen de 0,9 en 1,9 procent (Swieten, 2013) van de onderdelen DOA wordt geleverd, wat leidt tot aanzienlijke operationele en financiële impact.
De vraag is niet of DOA invloed heeft op jouw processen, maar hoe je de kans hierop structureel verkleint. Een belangrijke sleutel ligt bij de ontwerpkeuzes die al vroeg in de engineeringfase worden gemaakt. Design for Distribution betekent ontwerpen met transport, handling en installatie in gedachten, zodat producten bestand zijn tegen de realiteit van de keten.
In dit artikel laten we zien hoe slimme keuzes in verpakking, materiaal en gebruiksvriendelijkheid de kans op DOA drastisch kunnen verlagen en hoe je hiermee niet alleen kosten voorkomt, maar ook betrouwbaarheid en klanttevredenheid versterkt.
Wat is DOA en waar ontstaat het?
Dead on Arrival (DOA) betekent dat een product of onderdeel onbruikbaar blijkt zodra het bij de klant of service engineer wordt uitgepakt. Het kan gaan om defecte elektronica, zichtbare transportschade of een product dat door verkeerde handling niet meer functioneert. Voor de eindgebruiker maakt de oorzaak weinig uit: het onderdeel kan niet worden ingezet en veroorzaakt direct stilstand, extra kosten en frustratie.
Onderzoek naar industriële spareparts laat zien dat tussen de 0,9 en 1,9 procent van de onderdelen DOA wordt geleverd. Hoewel dit percentage relatief laag lijkt, heeft elke mislukte levering een kettingreactie tot gevolg: een service engineer die uren verliest, een nieuwe zending die vaak met spoed moet worden geregeld, en voorraad die sneller onder druk komt te staan.
De oorzaken van DOA zijn divers, maar grofweg te verdelen in drie groepen:
- Logistiek: schade tijdens transport of opslag door onvoldoende bescherming of verkeerde verpakking.
- Productkwaliteit: gebreken die al bij productie aanwezig waren.
- NFF (No Failure Found): situaties waarin het product technisch in orde is, maar onbruikbaar wordt verklaard door verkeerde installatie, ontbrekende documentatie of miscommunicatie in de keten.
Juist in dat laatste geval blijkt hoe belangrijk ontwerpkeuzes zijn. Wanneer engineers rekening houden met transport, handling en installatie, neemt de kans op fouten drastisch af. Daarmee wordt DOA niet langer een onvermijdelijk incident, maar een beheersbaar risico.
Waarom designkeuzes het verschil maken
Veel bedrijven zien DOA’s vooral als een logistiek probleem: een doos die verkeerd wordt behandeld of een zending die onderweg schade oploopt. In werkelijkheid wordt de basis vaak al eerder gelegd, namelijk in de engineeringfase. Een product dat niet is ontworpen voor transport, handling en installatie is nu eenmaal kwetsbaarder onderweg.
Het principe Design for Distribution draait precies om die bewustwording. Engineers houden vanaf het eerste ontwerp rekening met de realiteit van de keten: van het moment dat een product de fabriek verlaat tot de installatie bij de klant. Dat betekent robuuste verpakkingskeuzes, bescherming tegen schokken en vocht, duidelijke markeringen en een ontwerp dat installatie eenvoudiger maakt.
Het onderzoek laat zien dat dit meer is dan theorie. In één van de cases werd de DOA-frequentie bijna gehalveerd, van 0,46 procent naar 0,22 procent. De sleutel was een forse reductie van het aantal verschillende verpakkingstypes, van ruim 600 naar 25, gecombineerd met betere informatievoorziening. Standaardisatie en duidelijke instructies zorgden ervoor dat onderdelen consistenter en veiliger werden vervoerd en eenvoudiger konden worden geïnstalleerd.
Dit voorbeeld onderstreept dat DOA-preventie niet alleen een logistieke verantwoordelijkheid is, maar ook een kwestie van slimme engineering. Hoe eerder in het proces die keuzes worden gemaakt, hoe kleiner de kans dat een product onbruikbaar aankomt.
Drie sleutelfactoren in design die DOA-kans verlagen
Een product veilig en bruikbaar op de eindlocatie krijgen vraagt om meer dan alleen een stevige doos. Het gaat om ontwerpkeuzes die rekening houden met de hele keten. Uit onderzoek en praktijkervaring komen drie factoren naar voren die het verschil maken.
Verpakking en materiaalkeuze
De verpakking is de eerste verdedigingslinie tegen schade. Door gebruik te maken van robuuste materialen, standaardisatie van verpakkingstypes en bescherming tegen elektrostatische ontlading en vocht kan een groot deel van de logistieke schade worden voorkomen. Ook stapelbaarheid en efficiënt ruimtegebruik spelen hierbij een rol.
Handling en installatievriendelijkheid
Niet elke DOA wordt veroorzaakt door een kapot product. Vaak gaat het mis bij het uitpakken of installeren. Een product dat intuïtief te hanteren is, met duidelijke oriëntatie en veilige grijppunten, verkleint de kans op fouten. Engineers die rekening houden met de werkomgeving van de service engineer maken het verschil tussen een soepele installatie en een onbruikbaar onderdeel.
Informatie-integratie
Heldere communicatie voorkomt misverstanden. Labels die direct laten zien wat de inhoud is, digitale instructies die via QR-codes te raadplegen zijn en duidelijke pack-instructies zorgen dat producten correct worden vervoerd en geïnstalleerd. Steeds vaker wordt ook traceerbaarheid toegevoegd, bijvoorbeeld met sensoren die schokken of kantelingen registreren. Dit maakt het eenvoudiger om oorzaken van schade te achterhalen en processen te verbeteren.
Samen vormen deze drie factoren de kern van Design for Distribution. Door ze al vroeg in de ontwerpfase te integreren, wordt de kans op DOA drastisch verlaagd en stijgt de betrouwbaarheid van de hele keten.
Praktische aanbevelingen voor engineers en supply chain managers
Het verlagen van de DOA-kans vraagt niet alleen om inzicht in oorzaken, maar vooral om structurele keuzes in ontwerp en proces. Voor engineers en supply chain managers zijn er enkele stappen die direct toepasbaar zijn.
Integreer Design for Distribution in de R&D-fase
Neem transport en handling vanaf het eerste ontwerp mee in de ontwerpeisen. Zo wordt voorkomen dat kwetsbaarheid pas zichtbaar wordt nadat een product al in de markt is gezet.
Betrek packaging engineers vroeg in het proces
Verpakkingskeuzes zijn geen sluitstuk, maar een integraal onderdeel van productontwikkeling. Een verpakking die is afgestemd op het product en de logistieke realiteit verkleint de kans op schade aanzienlijk.
Bouw een feedback-loop met service engineers
De ervaringen van monteurs en service engineers geven directe feedback over waar in de praktijk problemen ontstaan. Door die kennis terug te koppelen naar ontwerp en verpakking worden dezelfde fouten niet herhaald.
Maak DOA en NFF meetbaar
Zonder data blijft het gissen waar verbeteringen mogelijk zijn. Door structureel te registreren hoeveel producten DOA aankomen en hoeveel gevallen NFF betreffen, ontstaat inzicht in patronen. Dit maakt het mogelijk om gericht te sturen op verbeteringen.
Veranker DOA-preventie in leveranciersmanagement
Stel duidelijke eisen aan leveranciers over verpakkingskwaliteit, labeling en documentatie. Hiermee wordt voorkomen dat fouten in de keten doorsijpelen naar de eindklant.
Faes als partner in DOA-preventie
Als partner ondersteunt Faes organisaties bij het implementeren van Design for Distribution. We zorgen dat verpakkingskeuzes aansluiten op het product én op de logistieke werkelijkheid, en koppelen inzichten uit data, service-ervaringen en ketenpartners terug naar ontwerpteams. Daarmee vertalen we praktijkervaring direct naar structurele verbeteringen in design en proces.
Door deze maatregelen in samenhang toe te passen, wordt DOA niet langer een vervelende verrassing, maar een indicator die actief wordt gemanaged.
Van incident naar standaard: DOA-preventie door Design for Distribution
Dead on Arrival is geen onvermijdelijk gegeven, maar een risico dat sterk te reduceren is. Het onderzoek laat zien dat zelfs kleine aanpassingen in ontwerp en verpakking al leiden tot een forse daling van het aantal defecte leveringen. Daarmee wordt duidelijk dat DOA-preventie niet alleen een logistieke verantwoordelijkheid is, maar vooral een resultaat van slimme engineeringkeuzes.
Door Design for Distribution te integreren in productontwikkeling ontstaat een keten waarin producten bestand zijn tegen transport, handling en installatie. Verpakking, materiaalkeuze, gebruiksvriendelijkheid en duidelijke informatie spelen daarbij een doorslaggevende rol. Bedrijven die deze principes vroegtijdig toepassen, voorkomen niet alleen faalkosten, maar versterken ook hun betrouwbaarheid en klanttevredenheid.
Met Faes als partner wordt DOA-preventie een structureel onderdeel van de supply chain. Wij combineren ontwerpkennis met operationele regie en data-inzichten, zodat bedrijven kunnen rekenen op continuïteit, efficiëntie en een toekomstbestendige aanpak. Zo verandert Design for Distribution van een theoretisch principe in een praktische standaard die waarde creëert voor de hele keten. Meer weten over dit onderwerp? Bekijk ons uitgebreide kenniscentrum.